Dümenden UX
UI Kit, Design System Değildir! ❌
13 Oca 2024

UI Kit, Design System Değildir! Bu konuda bir anlaşalım artık! 🤲
Linkdedin ve Medium gibi platformlarda şirketi için “design system” geliştirdiğini anlatan ekiplere ve tasarımcılara denk gelmişsinizdir.
Ya da belki, çalıştığınız tasarım ekiplerinde bu süreçleri bizzat deneyimliyorsunuz.
Önceleri bu tarz içerikleri gördüğümde ilgi çekici bulurken, daha sonra işin içinde bir dümen olduğunu fark ettim.
Çünkü tasarım ekipleri ve / veya tasarımcılar, ürünlerinin geliştirme süreçleri için oluşturdukları UI Kit’lere Design System ismi veriyorlardı. 🫠
Aynı sayfada olduğumuza emin olmak adına birkaç farklı ve dümenden olmayan design system örneğine bakalım.




Bir tasarım sistemi oluşturmak için size bir reçete veremem fakat “olmazsa, olmayacak” birkaç önemli konunun altını çizebilirim.
01 Kutsal Kural Kitabı: Dokümantasyon!
Evet dokümantasyon. Ve yine evet! En başından itibaren, tutarlı ve planlı şekilde. Dokümante edilmeyen bir tasarım sisteminin oluşturulması ve yaşamını sürdürmesi mümkün değil. Tasarım kararlarının arkasındaki neden sonuç ilişkisini anlamak ve anlatabilmek için, tutarlı ve çok yönlü tasarım kuralları belirlemeli ve bunu en başından beri dokümante etmelisiniz.
“Put simply: Design systems help teams stay aligned so their output stays intentional.”
– Stanley Wood, Global Head of Design at Wolt
02 Tasarım Sistemleri: Ekosistemdir.
Ve bir ekosistemin gerekliliği olarak, süreklilik arz etmelidir. Tüm ürünlerinizi, kanallarını ve paydaşlarınızı da sürece dahil ettiğiniz şekilde olmalıdır.
Yani tasarım sistemleri, ekip içerisindeki tasarımcıların kullanması için değil, (UI Kit değil 😊) ekosistemin içerisindeki diğer tüm canlılar için kapsayıcı olmak zorundadır.
Oluşturduğun “token”, sadece Figma’da sen kullan diye olmamalı.

Bu nedenle, tasarım sistemleri teknoloji geliştiricileri ile birlikte geliştirilmeli. Çizdiğiniz butonun bir front-end elementi olacağını unutmayın. Dolayısıyla onlara rağmen değil onlarla birlikte geliştirmeye çalışmalısınız.
“Design systems provide a shared platform to create, collaborate, and build a deliberate outcome.”
– Aforizma Seven Dümenden Tasarımcı
03 Dar Alanda Kısa Paslaşmalar: Tek Kişilik Bir İş Değildir.
Çok sık yapılan bir diğer hata. Design system sürecini, (deneyiminden bağımsız) tek bir tasarımcıya görev olarak atamak. DSL üretim süreçleri tek bir kişinin üretmesi için fazla komplekstir ve bu cesurca bir yaklaşım. Eğer bir tasarım ekibine dahilseniz ve size DSL üretme görevi verildiyse balıklama atlamayın.
Tasarım sistemleri birden fazla ürün için LEGO yapar gibi çıktı üretmenin anahtarı. Bu sebeple tasarım ekip liderleri, eğer şirketleri için bir tasarım sistemine sahip olmak istiyorlarsa bu süreci planlamalı, ve ekip üyelerine eşit ölçüde dağıtmalılar.
Ve elbette sistemin polisliğini yapan denetçiler atayarak doğru işlediğine emin olmalılar. Bu önemli bir kavram. Hatta, iş ilanlarında az da olsa rastlayabileceğiniz yeni bir pozisyonu da ortaya çıkardı.
Design System
Expert
Specialist
Manager
bla bla bla
Eğer iş görüşmesi yaparsanız diye soru kalıpları bile var.

“Design systems are always evolving, and the way you share and encourage adoption of new iterations will evolve along the way as well.”
– Diana Mounter, design systems manager at GitHub
04 Nefes Alsın Yeter! Design System Doğar, Büyür, Gelişir.
Ve geldik en önemli konuya. Design system “hadi yapalım” diyerek başlanan ama “yaptık oldu” denmemesi gereken bir süreçler bütünüdür.
Tasarım sisteminizi oluşturur, ihtiyaçlara göre geliştirir ve süreklililik arz edecek şekilde evrim geçirmesini sağlarsınız.
Aksi halde yıllar içerisinde hiç açmayacağınız koca bir çöplük üretmiş olacaksınız.
Tasarım sistemi geliştirme süreçleri hiç bitmez, bitmemeli. Ürünleriniz yaşadığı sürece tasarım sisteminiz de yaşar.
“Ekibinizle birlikte geliştirmeli, dokümantasyonu öncelemeli ve denetim altında olmalı.”
Bunlar kulağınıza uzak bir gelecek gibi çınlıyorsa, dümenden UI Kit’inize isim bulmaya devam etmelisiniz.